ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਦੋ ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਭਾਰੀ ਮੀਂਹ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ 24 ਘੰਟਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਢਿੱਗਾਂ ਡਿੱਗਣ, ਬੱਦਲ ਫਟਣ ਅਤੇ ਮੀਂਹ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ 52 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਚਲੀ ਗਈ ਹੈ। ਮੌਸਮ ਵਿਭਾਗ ਨੇ 16 ਅਗਸਤ ਤੱਕ ਸੂਬੇ ‘ਚ ਭਾਰੀ ਮੀਂਹ ਦਾ ਅਲਰਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ 24 ਘੰਟਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮੰਡੀ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੌਤਾਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ।
ਸ਼ਿਮਲਾ ਦੇ ਸਮਰਹਿੱਲ ਇਲਾਕੇ ‘ਚ ਸਥਿਤ ਸ਼ਿਵ ਬਾਵੜੀ ਮੰਦਰ ਭਾਰੀ ਮੀਂਹ ਕਾਰਨ ਢਿੱਗਾਂ ਡਿੱਗ ਗਿਆ। 15 ਤੋਂ 20 ਲੋਕ ਮਲਬੇ ਹੇਠਾਂ ਦੱਬੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਰਾਤ 8 ਵਜੇ ਤੱਕ ਇੱਥੋਂ 2 ਬੱਚਿਆਂ ਸਮੇਤ 11 ਲਾਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢਿਆ ਗਿਆ। ਬਾਕੀਆਂ ਦੀ ਭਾਲ ਜਾਰੀ ਹੈ। ਸਵੇਰੇ ਸਾਢੇ ਸੱਤ ਵਜੇ ਦੇ ਕਰੀਬ ਵਾਪਰੇ ਇਸ ਹਾਦਸੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਾਰਾ ਦਿਨ ਮੀਂਹ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਬਚਾਅ ਕਾਰਜ ਜਾਰੀ ਰਿਹਾ। ਦਿਨ ਦੀ ਸਮਾਪਤੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰੀ ਬਰਸਾਤ ਦਰਮਿਆਨ ਜਨਰੇਟਰ ਤੋਂ ਰੋਸ਼ਨੀ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰਕੇ ਬਚਾਅ ਕਾਰਜ ਚਲਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਲਗਾਤਾਰ ਮੀਂਹ ਅਤੇ ਪਹਾੜੀ ਤੋਂ ਪੱਥਰ ਡਿੱਗਣ ਕਾਰਨ ਮੰਦਰ ‘ਚ ਬਚਾਅ ਕਾਰਜ ‘ਚ ਦਿੱਕਤ ਆਈ। ਮਲਬੇ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਮੰਦਰ ਦੇ ਉੱਪਰ ਚਾਰ-ਪੰਜ ਦਰੱਖਤ ਵੀ ਡਿੱਗ ਗਏ। ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਹਾਦਸੇ ਦੇ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਐਸਡੀਆਰਐਫ, ਆਈਟੀਬੀਪੀ, ਪੁਲਿਸ ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਲੋਕ ਬਚਾਅ ਵਿੱਚ ਜੁਟ ਗਏ। ਢਿੱਗਾਂ ਡਿੱਗਣ ਤੋਂ ਕਰੀਬ ਪੰਜ ਘੰਟੇ ਬਾਅਦ ਸੜਕ ਦੀ ਮੁਰੰਮਤ ਅਤੇ ਮਲਬਾ ਹਟਾਉਣ ਲਈ ਜੇਸੀਬੀ ਮਸ਼ੀਨ ਨੂੰ ਮੌਕੇ ’ਤੇ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ।
ਸਮਰਹਿੱਲ ਇਲਾਕੇ ‘ਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਕਿਸ਼ੋਰ ਠਾਕੁਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ 4 ਭਤੀਜੇ ਵੀ ਮੰਦਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਫਸੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੁਝ ਲੋਕ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਮੰਦਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਫਸੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਕਾਲਾਂ ਆਈਆਂ ਹਨ। ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਇਹ ਤੱਥ ਹੈ ਜਾਂ ਅਫਵਾਹ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਹਰ ਸਾਲ 15 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਭੰਡਾਰਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅੱਜ ਸਾਵਣ ਦਾ ਆਖਰੀ ਸੋਮਵਾਰ ਹੈ। ਇਸੇ ਲਈ ਉਸ ਦੇ ਭਤੀਜੇ ਸਮੇਤ ਛੇ-ਸੱਤ ਲੋਕ ਖੀਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਸਨ।
ਸ਼ਿਵ ਮੰਦਰ ‘ਚ ਖੀਰ ਬਣਾਉਣ ਆਏ ਨਰੇਸ਼ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਜਦੋਂ ਉਹ ਸਵੇਰੇ ਮੰਦਰ ਆਇਆ ਤਾਂ ਇੱਥੇ ਸਭ ਕੁਝ ਠੀਕ-ਠਾਕ ਸੀ। ਉਹ ਘਰ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਚੀਜ਼ਾਂ ਭੁੱਲ ਗਿਆ। ਇਸ ਲਈ ਮੰਦਰ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਘਰ ਚਲਾ ਗਿਆ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਉਹ ਘਰ ਤੋਂ ਮੁੜ ਮੰਦਿਰ ਪਹੁੰਚਿਆ ਤਾਂ ਜ਼ਮੀਨ ਖਿਸਕਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਤਬਾਹੀ ਦਾ ਇਹ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਆਪਣੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਦੇਖਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਹਾਦਸੇ ਦੇ ਸਮੇਂ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਦੋ ਤਰਖਾਣ, ਇੱਕ ਨੇਪਾਲੀ ਅਤੇ ਕੁਝ ਲੋਕ ਮੌਜੂਦ ਸਨ। ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਉਸੇ ਸਮੇਂ ਮਲਬੇ ‘ਚੋਂ ਨੇਪਾਲੀ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢਿਆ। ਪਰ ਕੁਝ ਲੋਕ ਮੰਦਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਫਸੇ ਹੋਏ ਹਨ।
ਸ਼ਿਮਲਾ ‘ਚ ਹਿਮਾਚਲ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਸੁਖਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਸੁੱਖੂ ਵੀ ਮੌਕੇ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਥਾਨਕ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਮਲਬੇ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਫਸੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਸੀਐਮ ਦੇ ਮੀਡੀਆ ਸਲਾਹਕਾਰ ਨਰੇਸ਼ ਚੌਹਾਨ ਨੇ ਕਿਹਾ- 10 ਤੋਂ 15 ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਫਸੇ ਹੋਣ ਦਾ ਖਦਸ਼ਾ ਹੈ।
ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਸੋਲਨ ਜ਼ਿਲੇ ਦੀ ਮਾਮਲਿਗ ਗ੍ਰਾਮ ਪੰਚਾਇਤ ਦੇ ਜ਼ਮੀਨ ਖਿਸਕਣ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਜਾਦੋਂ ਪਿੰਡ ਦਾ ਵੀ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ। ਇੱਥੇ ਬੱਦਲ ਫਟਣ ਕਾਰਨ ਇੱਕੋ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ 7 ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਦੁਖਾਂਤ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਭਾਵੁਕ ਹੋ ਗਏ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੂਬਾ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਪੀੜਤ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਹਰ ਸੰਭਵ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਉਦਯੋਗ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਭੂ-ਵਿਗਿਆਨੀ ਅਤੁਲ ਸ਼ਰਮਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸੜਕਾਂ ਲਈ ਪਹਾੜਾਂ ਦੀ ਖੜ੍ਹੀ ਕਟਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਤਬਾਹੀ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ-ਸ਼ਿਮਲਾ ਫੋਰਲੇਨ ਅਤੇ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ-ਮਨਾਲੀ ਫੋਰਲੇਨ ਹਾਈਵੇਅ ਦਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਇਸ ਵਾਰ ਭਾਰੀ ਬਰਸਾਤ ਕਾਰਨ ਸਥਿਤੀ ਵਿਗੜ ਗਈ ਹੈ। ਹਿਮਾਚਲ ਵਿੱਚ ਅਪ੍ਰੈਲ ਤੋਂ ਲਗਾਤਾਰ ਮੀਂਹ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਜ਼ਮੀਨ ਵਿੱਚ ਨਮੀ ਵੱਧ ਗਈ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਤਾਜ਼ਾ ਬਾਰਿਸ਼ ਹੁੰਦੇ ਹੀ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਅਤੁਲ ਸ਼ਰਮਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸ਼ਿਮਲਾ ਅਤੇ ਸੋਲਨ ਦੇ ਪਹਾੜਾਂ ‘ਤੇ ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਾਤਰਾ ਹੈ, ਜੋ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮੀਂਹ ਪੈਣ ‘ਤੇ ਸੁੱਜ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਤਬਾਹੀ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ।
ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਫਾਗਲੀ ਵਿੱਚ ਜ਼ਮੀਨ ਖਿਸਕਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਲਬੇ ਹੇਠੋਂ ਕੱਢੇ ਗਏ ਚਾਰ ਜ਼ਖ਼ਮੀਆਂ ਨੂੰ ਆਈਜੀਐਮਸੀ ਦੇ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਵਾਰਡ ਵਿੱਚ ਲਿਜਾਇਆ ਗਿਆ। ਇੱਥੇ ਐਕਸਰੇ ਮਸ਼ੀਨ ਠੱਪ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਜ਼ਖ਼ਮੀਆਂ ਨੂੰ ਆਈਜੀਐਮਸੀ ਦੀ ਨਵੀਂ ਇਮਾਰਤ ਵਿੱਚ ਲਿਜਾਣਾ ਪਿਆ। ਆਈਜੀਐਮਸੀ ਦੇ ਡਾਕਟਰ ਅਤੇ ਸਟਾਫ਼ ਜ਼ਖ਼ਮੀਆਂ ਦੇ ਇਲਾਜ ਵਿੱਚ ਲੱਗਾ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਸੀਐਮ ਸੁਖਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਦਿਵਸ ਦੇ ਜਸ਼ਨਾਂ ਮੌਕੇ ਕੋਈ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਝੰਡਾ ਲਹਿਰਾ ਕੇ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਭੇਂਟ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
ਟਿਹਰੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਵਪੁਰੀ ਦੀ ਇੱਕ ਸੁਰੰਗ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਭਰਨ ਕਾਰਨ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਅਤੇ ਮਜ਼ਦੂਰ ਫਸ ਗਏ। ਸ਼ਿਵਪੁਰੀ ਸਥਿਤ ਐਲ ਐਂਡ ਟੀ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਮੈਨੇਜਰ ਅਜੈ ਪ੍ਰਤਾਪ ਸਿੰਘ ਨੇ ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਸੂਚਨਾ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਸੁਰੰਗ ਵਿੱਚ ਕਰੀਬ 4 ਫੁੱਟ ਪਾਣੀ ਭਰ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਲੋਕ 300 ਫੁੱਟ ਤੱਕ ਅੰਦਰ ਫਸ ਗਏ। ਪੋਕਲੇਨ ਮਸ਼ੀਨ ਨਾਲ ਮਲਬੇ ਨੂੰ ਹਟਾਇਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਅੰਦਰ ਫਸੇ 114 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬਚਾਇਆ ਗਿਆ।
