ਹਿੰਦ-ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਦੇ ਹਮਲਾਵਰ ਰਵੱਈਏ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ ਹੈ। ਚੀਨ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਪਾਸਿਆਂ ਤੋਂ ਘੇਰਨ ਲਈ ਅਮਰੀਕਾ, ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਨੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਸ਼ਕਤੀ ਨਾਲ ਚੱਲਣ ਵਾਲੀ ਪਣਡੁੱਬੀ ਲਈ ਵੱਡੇ ਸੌਦੇ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਸੈਨ ਡਿਏਗੋ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਿਖਰ ਸੰਮੇਲਨ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਮੁਖੀਆਂ ਨੇ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ।
ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜੋਅ ਬਾਇਡਨ ਨੇ ਸੈਨ ਡਿਏਗੋ ਵਿੱਚ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਐਂਥਨੀ ਅਲਬਾਨੀਜ਼ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਰਿਸ਼ੀ ਸੁਨਕ ਨਾਲ ਸਮਝੌਤੇ ‘ਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਇਸ ਸੌਦੇ ਦੇ ਤਹਿਤ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਾਂਗੇ ਅਤੇ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆਈ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸਿਖਲਾਈ ਦੇਵਾਂਗੇ। ਤਿੰਨਾਂ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੇ ਸੌਦੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਸਿਰਫ ਇੰਡੋ-ਪੈਸੀਫਿਕ ਖੇਤਰ ਨੂੰ “ਮੁਕਤ ਅਤੇ ਖੁੱਲਾ” ਰੱਖਣ ਲਈ ਹੈ।
ਹਿੰਦ-ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਖੇਤਰ ‘ਚ ਡਰੈਗਨ ਦੇ ਦਬਦਬੇ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਲਈ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਕਈ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਸੰਚਾਲਿਤ ਪਣਡੁੱਬੀਆਂ ਖਰੀਦੇਗਾ। ਇਸ ਨਾਲ AUKUS ਸੌਦੇ ਦੇ ਤਹਿਤ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਪਣਡੁੱਬੀਆਂ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕਰੇਗਾ ਜਿਸ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਤਕਨੀਕ ਨਾਲ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਸੌਦੇ ਦੇ ਤਹਿਤ ਅਮਰੀਕਾ 2030 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਨੂੰ 50 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦੀ ਲਾਗਤ ਨਾਲ ਤਿੰਨ ਵਰਜੀਨੀਆ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦੀਆਂ ਪਣਡੁੱਬੀਆਂ ਵੇਚੇਗਾ। ਜੇਕਰ ਲੋੜ ਪਈ ਤਾਂ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ 58 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਵਿੱਚ ਦੋ ਹੋਰ ਪਣਡੁੱਬੀਆਂ ਖਰੀਦ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਚੀਨ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਲਈ, ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਯੂਕੇ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਨੂੰ AUKUS ਸੌਦੇ ਦੇ ਤਹਿਤ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਵਰ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਗੇ। ਇਸ ਤਹਿਤ ਤਿੰਨੇ ਦੇਸ਼ ਖੁਫੀਆ ਜਾਣਕਾਰੀ ਵੀ ਸਾਂਝੀ ਕਰਨਗੇ। ਪਰਮਾਣੂ ਸੰਚਾਲਿਤ ਪਣਡੁੱਬੀਆਂ ਹੋਣ ਕਾਰਨ, ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਹਿੰਦ ਮਹਾਸਾਗਰ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਚੀਨ ਸਾਗਰ ਵਿੱਚ ਗਿਣਿਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਤਾਕਤ ਬਣ ਜਾਵੇਗਾ।
ਇਸ ਸੌਦੇ ਦੇ ਤਹਿਤ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਣਡੁੱਬੀ ਵੀ ਬਣਾਉਣਗੇ। SSN-AUKUS ਨਾਮ ਦੀ ਇਹ ਪਣਡੁੱਬੀ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਜਲ ਸੈਨਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਹ ਪਣਡੁੱਬੀਆਂ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਰਿਐਕਟਰ ਅਤੇ ਹਥਿਆਰ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਦੇ ਨਾਲ ਅਮਰੀਕੀ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ‘ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਹੋਣਗੀਆਂ।
